Contact ons
Meer informatie over onze producten? Neem hier contact met ons op!
Digitalisering van de zorg: de opkomst van virtuele zorg
21.04.2021
Het is tijdens de COVID-19-pandemie steeds moeilijker geworden om toegang te krijgen tot medische professionals. Virtuele gezondheidszorg, mogelijk gemaakt door digitale technologieën, omvat verscheidene diensten waarmee overbelaste zorgstelsels kunnen worden verlicht. Dit minimaliseert verspreiding van infecties en bevordert de relatie tussen patiënt en arts. Bovendien wordt de digitalisering nog nuttiger dankzij technologieplatforms voor samenwerking. Deze helpen namelijk om de communicatie tussen alle zorgprofessionals en managementteams te versterken. Door COVID-19 moesten digitale technologieën snel worden geïmplementeerd. Kan digitalisering blijven leiden tot verbeteringen op het gebied van efficiëntie, zorgkwaliteit en kostenbesparingen terwijl we deze wereldwijde pandemie achter ons laten?
Digitalisering van de zorg: de opkomst van virtuele zorg
De digitalisering van de gezondheidszorg ontwikkelt zich al vele jaren - van telegeneeskunde en patiëntbetrokkenheid op afstand tot nieuwe digitale benaderingen voor diagnostiek en informatie-uitwisseling. Virtuele gezondheidszorg was voor de pandemie al in opkomst, maar de uitbraak van COVID-19 begin 2020 heeft de wijdverbreide acceptatie enorm versneld. Met strenge beperkingen van het fysieke contact tussen patiënten en zorgverleners begon de telegeneeskunde tot zijn recht te komen.
Wat is virtuele gezondheidszorg?
Net als de technologieën zelf blijft de term virtuele gezondheidszorg - of digitale gezondheid - voortdurend in ontwikkeling en omvat het steeds nieuwe benaderingen en digitale ontwikkelingen. Hoewel er geen officieel overeengekomen definities bestaan, hebben de termen virtuele, tele, digitale en e-zorg over het algemeen een breed toepassingsgebied, waaronder technologieën voor patiëntcommunicatie, voorlichting, diagnose en monitoring op afstand. Daarnaast vallen digitale technologieën en software voor informatie-uitwisseling tussen zorgverleners en administratieve/operationele functies er ook onder. De termen telegeneeskunde en zorg op afstand verwijzen vaak alleen naar medische consultatie en behandeling van patiënten op afstand.
Het zal geen verrassing zijn dat in het licht van de COVID-19-pandemie wordt verwacht dat de wereldwijde digitale gezondheidsmarkt in 2021 een groei van 37,1% zal meemaken 1 . Met de voortgaande integratie van digitale communicatie en medische diensten zal deze marktgroei naar verwachting aanhouden en USD 508,8 miljard (gelijk aan ongeveer €420 miljard) aantikken tegen het jaar 2027 1 .
Waarom virtueel?
De wijdverbreide acceptatie van virtuele gezondheidszorg heeft de mogelijkheid om de industrie te transformeren. Met patiëntbezoeken op afstand hopen zorgverleners dat veel meer patiënten toegang krijgen tot zorg en dat tegelijkertijd de totale kosten van de gezondheidszorg lager worden. Maar niet alleen de patiëntervaring wordt beïnvloed. Digitale technologieën hebben invloed op de gehele zorgverlening en op iedereen die in de sector werkt, inclusief zorgmanagers, inkoopteams en operationele collega's. Virtuele methoden voor communicatie tussen zorgverleners en digitale platforms voor het uitvoeren van administratieve taken, zoals het bijwerken van patiëntendossiers en patiënten de mogelijkheid bieden om afspraken te boeken, helpen bijvoorbeeld allemaal om de kosten van de moderne gezondheidszorg te verlagen en de patiënttevredenheid te vergroten.
De voordelen van virtuele gezondheidszorg zijn niet verrassend of nieuw, maar de unieke omstandigheden van de pandemiecrisis hebben geleid tot snelle en wijdverbreide implementatie. Nu meer patiënten niet in staat of niet bereid zijn om naar de huisarts te gaan en er afstandsregels gelden en strikte infectiepreventieprotocollen, zijn ziekenhuizen afhankelijker geworden van virtuele zorgbenaderingen en -technologieën, wat hun cruciale rol in de moderne gezondheidszorg bevestigt.
"Het is ongelooflijk. [COVID-19] heeft gedaan wat wij tot nu toe niet voor elkaar kregen... De risico-batenverhouding voor virtuele gezondheidszorg is enorm verschoven en alle bureaucratie is plotseling een stuk minder." Dit zei Trisha Greenhalgh, mededirecteur van de Interdisciplinair Research in Health Sciences Unit aan Oxford University (Oxford, VK) tijdens een gesprek met The Lancet begin 20202. Professor Jörg Debatin, hoofd van de Health Innovation Hub (hih) in Duitsland (een denktank van het ministerie van Volksgezondheid (Bundesministerium für Gesundheit)) herhaalde dit in HealthcareITNews in maart 2020: "We zien groeiende belangstelling. Vóór de COVID-19-pandemie waren slechts een paar honderd artsen geïnteresseerd in telegeneeskunde-oplossingen voor teleconsulten. De afgelopen dagen is dat aantal opgelopen tot enkele duizenden", zegt Debatin.
Contact met patiënten
Medische bezoeken op afstand
Het vermogen van zorgverleners om digitaal met patiënten te communiceren is op zich niet baanbrekend. De technologieën voor live videobellen, audio en instant messaging zijn niet anders dan die we in ons dagelijks leven gebruiken. Dankzij een mentaliteitsverandering en beslissingen van zorgmanagers om dergelijke diensten aan te jagen, zijn de ogen van patiënten geopend voor de voordelen en mogelijkheden die zorg op afstand biedt. De bijbehorende kostenbesparingen en efficiëntieverhogingen komen vervolgens ook de zorgverleners ten goede.
Software en apps voor mobiele videoconferenties ondersteunen snellere, eenvoudigere en frequentere communicatie tussen patiënten en hun eigen artsen en klinische teams. Zo is het niet meer nodig om naar een zorgpraktijk of ziekenhuis te gaan. Daarnaast zijn er nu ook een groot aantal diensten, meestal via mobiele telegeneeskunde-apps, die mensen in contact kunnen brengen met relevante, gediplomeerde zorgprofessionals. Veel van deze diensten zijn 24 uur per dag, 7 dagen per week beschikbaar en hebben zeer korte wachttijden (soms slechts 15 minuten), dus deze optie kan ongelooflijk aantrekkelijk zijn voor patiënten.
Natuurlijk hebben sommige mensen nog steeds weerstand tegen deze methode van patiëntbetrokkenheid. Zij praten liever in persoon met een zorgprofessional. Bovendien kunnen niet alle soorten consulten op afstand worden uitgevoerd en zijn er veel gelegenheden waarbij een fysieke ontmoeting tussen arts en patiënt noodzakelijk is. Problemen met internettoegang en connectiviteit, evenals de kennis, ervaring of vaardigheden van een persoon, kunnen ook van invloed zijn op de bereidheid van een patiënt om deel te nemen aan telegeneeskunde.
Educatie en informatie
Naarmate de communicatie op afstand tussen zorgverleners en patiënten toeneemt, is er een nog grotere behoefte om ervoor te zorgen dat patiënten zich geïnformeerd en up-to-date voelen. Digitale communicatie, waaronder websites en mobiele apps, bieden educatie en informatie op een passievere en dus kostenefficiënte manier. Een voorbeeld hiervan is de van Olympus en Inhealthcare, die is ontwikkeld voor patiënten in afwachting van endoscopieprocedures. Deze digitale oplossing streeft ernaar om de diagnostische capaciteit van de NHS in het VK te vergroten, waar uit gegevens blijkt dat de endoscopische activiteit tijdens de piek van de COVID-19-crisis met 95 procent daalde3. Met persoonlijke patiëntondersteuning en educatief materiaal in digitaal formaat, is de hoop dat deze digitale dienst kan helpen de zorgresultaten te verbeteren, het aantal gemiste afspraken te reduceren en de druk op overbelaste ziekenhuizen te verlichten.
Door digitalisering van het patiënttraject van verwijzing naar de feedback na de procedure, duurt de administratie en het contact met de patiënt korter, terwijl de patiënt zich nog steeds goed geïnformeerd voelt over zijn/haar ingreep.
Monitoring en diagnose
Connected Health-apparaten en technologieën voor patiëntbewaking op afstand (RPM, Remote Patient Monitoring) stellen zorgverleners in staat om patiënten te monitoren zonder met hen in contact te hoeven komen. Dit is een belangrijke overweging wat betreft infectiepreventie, maar is ook erg belangrijk voor de patiëntervaring. Het monitoren van patiënten (vaak met chronische aandoeningen) kan ongelooflijk tijdrovend zijn, zowel voor de patiënt als voor zorgverleners. En daarom kunnen beide partijen aanzienlijk profiteren van automatische rapportage over de gezondheid van de patiënt tijdens zijn/haar dagelijkse leven.
Connected Health-apparaten variëren van draagbare hartmonitoren tot Bluetooth-weegschalen. Ze kunnen gezondheidsmaatregelen van patiënten aangeven en beslissingen op afstand helpen vergemakkelijken. Bij chronische ziekten zoals diabetes en hartaandoeningen helpt RPM artsen bij het diagnosticeren en aanpassen van behandelplannen, waarbij vaak onnodig contact met zorgverleners wordt vermeden, moeilijkere procedures worden omzeild en de patiëntresultaten worden verbeterd met snellere, nauwkeurigere diagnoses.
Met RPM kunnen patiënten meer controle krijgen over hun gezondheid en wordt het aantal bezoekers aan zorginstellingen gereduceerd, waardoor de middelen kunnen worden geconcentreerd waar ze het meest nodig zijn. Implementatie van een RPM-systeem als aanvulling op de zorg helpt vaak om de tevredenheid van gebruikers te verbeteren en kan potentiële voordelen hebben in de resultaten. Desalniettemin wordt de vraag op het gezondheidszorgsysteem niet noodzakelijkerwijs minder, aangezien de tijd van de arts, gegevensanalyse en diagnoses nog steeds grote factoren zijn.
Meer nog dan patiëntbetrokkenheid
Vereenvoudigde samenwerking tussen zorgverleners
Naast digitale oplossingen voor patiëntcommunicatie en monitoring groeit de behoefte aan digitalisering in alle aspecten van zorgactiviteiten hand in hand met de wens om de efficiëntie te vergroten en middelen en budget te heroriënteren.
Clinici moeten regelmatig communiceren met collega's of andere personeelsleden. Denk bijvoorbeeld aan multidisciplinair overleg over behandelplanning en samenwerking tussen verschillende afdelingen. Een digitale oplossing helpt om de reistijd van een arts te reduceren, wachttijden te verkorten door de logistieke uitdagingen weg te nemen van verschillende mensen die elkaar persoonlijk moeten ontmoeten, en middelen en uitgaven te stroomlijnen. De behoefte aan samenwerking is nog groter in de operatiekamers, waar de juiste expertise op het gewenste moment beschikbaar moet zijn.
Software voor virtuele aanwezigheid in een medische setting voor samenwerking op afstand, zoals van Olympus, stelt zorgverleners in staat teams van experts samen te stellen, waaronder virtuele collega's. Deze gezamenlijke aanpak stimuleert peer-to-peer consulten en verhoogt de klinische efficiëntie om zo de patiëntresultaten te helpen verbeteren. De interactie en communicatie van deelnemers gebeurt op een natuurlijke manier, alsof ze in dezelfde kamer staan, en in tegenstelling tot een teleconferentiesysteem worden video, audio en relevante contextuele beelden en informatie gecombineerd om goed geïnformeerde besluitvorming te ondersteunen. Vanwege de gevoelige aard van gezondheidsinformatie en overwegingen op het gebied van gegevensbescherming, zorgt dit end-to-end beveiligde systeem voor naleving van de AVG, ten behoeve van de privacy van patiënten. Een bijkomend voordeel is bovendien medisch onderwijs met de mogelijkheid om medische studenten te betrekken (op een punt waar ze voorheen wellicht niet aanwezig konden zijn) en om procedurele technieken te trainen, op te leiden en zo te verbeteren.
Administratie en operationeel beheer
De digitalisering van administratieve en operationele taken in alle sectoren, inclusief de gezondheidszorg, is van fundamenteel belang om de efficiëntie te waarborgen.
In de gezondheidszorg worden voor alle patiënten enorm veel gegevens gegenereerd en het is van cruciaal belang om patiëntendossiers op te slaan, te organiseren en te koppelen in indelingen die begrijpelijk en eenvoudig zijn, zodat collega's in het gehele systeem toegang kunnen krijgen. Oplossingen voor digitaal gegevensbeheer die dit proces gedeeltelijk of volledig overnemen, zijn voortdurend in ontwikkeling om meer efficiëntie in te bouwen, zowel wat betreft kosten als tijd voor zorgverleners. Zoals altijd met digitale gegevens, zijn er zorgen over gegevensbeveiliging die moeten worden aangepakt en moeten alle noodzakelijke maatregelen door zorginstellingen worden geïmplementeerd om de ongerustheid van patiënten te verminderen en de gegevensbescherming te waarborgen.
Overzicht
Of we het nu hebben over de communicatie tussen zorgverlener en patiënt, de communicatie tussen zorgverleners of operationele tools, het belangrijkste voordeel van virtuele gezondheidszorg is het vermogen om de totale kosten van de moderne gezondheidszorg te verlagen zonder afbreuk te doen aan de resultaten en beleving van de patiënt.
Rekening houdend met de combinatie van de huidige druk op de zorgstelsels, waaronder vergrijzing, verminderde financiering en personeelsbezetting, evenals steeds strengere doelstellingen voor wachttijden, maakt dit duidelijke voordeel van digitalisering het de moeite waard om na te streven.